Actie. Wat begon als een golf van woede en verdriet na de moord op de 17-jarige Lisa uit Duivendrecht, groeit nu uit tot een officiële stichting met één duidelijke missie: de straat terugveroveren. Het zijn niet de vrouwen die deze situatie op moeten lossen. Het zijn de mannen die moeten veranderen, in het bijzonder heteroseksuele mannen die menen dat zij het vanzelfsprekende recht hebben om anderen te belagen.
Tekst: Redactie
Beeld: www.wijeisendenachtop.nl
De straat hoort bij ons allemaal
De initiatiefnemers benadrukken dat vrouwen zich vrij moeten kunnen bewegen, dag én nacht. “We willen niet langer luisteren naar de vraag waarom we ’s avonds laat buiten waren,” zeggen ze. “De vraag moet zijn: waarom is de straat niet veilig? Volgens de Veiligheidsmonitor 2023 voelt 45,7 % van lesbische vrouwen en 57,6 % van bi-plus vrouwen zich weleens onveilig. In de eigen buurt geldt dat voor bijna één op de vijf. Het SCP-rapport LHBT-monitor 2022 bevestigt dit beeld: lesbische, homoseksuele en biseksuele mensen worden vaker geconfronteerd met intimidatie of seksueel geweld dan heteroseksuelen. Vooral bi-vrouwen lopen aantoonbaar meer risico. Deze cijfers zijn geen abstracte statistiek, maar weerspiegelen dagelijkse realiteit.
De dubbele dreiging voor queer vrouwen
Queer vrouwen dragen een extra last: ze lopen risico’s als vrouw én als zichtbare LHBTI+ persoon. Uit een rapport van Transgender Netwerk Nederland (2023) blijkt dat 43 % van de trans personen het afgelopen jaar werd geconfronteerd met verbaal of fysiek geweld in de openbare ruimte. En uit CBS-onderzoek (2023) blijkt dat 60 % van de non-binaire mensen zich weleens onveilig voelt, 7,5 % zelfs vaak — ruim het dubbele van de rest van de bevolking. De FRA-enquête (EU Agency for Fundamental Rights, 2024) toont bovendien dat 14 % van de Europese LGBTIQ-personen fysiek of seksueel geweld ervoer in de afgelopen vijf jaar.
Vooral vrouwen, trans en intersekse personen behoren tot de meest kwetsbare groepen.
Waarom Gaykrant meeloopt
Als Gaykrant steunen we Wij eisen de nacht op voluit. Niet uit beleefdheid, maar uit herkenning. We kennen de verhalen: queer vrouwen die ’s nachts de sleutels tussen hun vingers klemmen.
Trans vrouwen die een extra omweg nemen. Non-binaire mensen die hun kleding aanpassen om minder op te vallen. Dat is geen vrijheid. Dat is overleven. Binnen de regenbooggemeenschap blijft straatintimidatie te vaak onbesproken. De focus ligt vaak op homohaat, maar lesbische en bi-vrouwen ervaren net zo goed geweld, bedreiging en seksueel misbruik. Daarom sluiten we ons aan bij deze actie — als bondgenoot, als medestrijder, als getuige.
Racisme binnen onze eigen community
Als Gaykrant zien we met pijn dat de moord op Lisa door sommigen wordt aangegrepen om racistische sentimenten te voeden – zelfs binnen onze eigen gemeenschap, waar onlangs nog een 30-jarige homoman in Haarlem werd mishandeld (*) – en daar nemen we nadrukkelijk afstand van: voor racisme is geen plaats, nergens, ook niet onder ons.
Van protest naar beleid
De oprichters van Wij eisen de nacht op werken aan een stichting die zorgvuldig omgaat met de ruim € 500.000 aan donaties. Het doel: duurzame projecten die vrouwen in de openbare ruimte versterken — betere verlichting, onderwijsprogramma’s, bewustwording, en samenwerking met gemeenten. De urgentie is cruciaal. Uit de evaluatie van het Actieplan Veiligheid LHB(T)I (Breuer & Intraval, 2023) blijkt dat bestaande maatregelen nauwelijks verschil maken zolang kwetsbare groepen niet structureel worden betrokken.
Het is tijd dat we stoppen vrouwen te vragen zichzelf te beschermen. Dit is niet de oplossing. Het zijn mannen die moeten veranderen, in het bijzonder heteroseksuele mannen die menen dat zij het vanzelfsprekende recht hebben om anderen uit te schelden, te belagen aan te randen en te verkrachten. Veiligheid is geen gunst, het is een grondrecht.
Zolang queer vrouwen hun route plannen als een strategie, zolang hand in hand lopen een risico is, zolang we op onze hoede moeten zijn in onze eigen stad — zolang is de strijd niet voorbij.
Bronnen:
– NOS, Wij eisen de nacht op wordt stichting (oktober 2025)
– Veiligheidsmonitor 2023, CBS
– SCP LHBT-monitor 2022
– Transgender Netwerk Nederland, Veiligheidsrapport 2023
– CBS, Non-binaire Nederlanders voelen zich onveilig (2023)
– FRA EU Survey 2024, LGBTIQ Equality in Europe
– Breuer & Intraval, Evaluatie Actieplan Veiligheid LHB(T)I 2019-2022
(*) De politie heeft beelden vrijgegeven van de verdachte die in de nacht van donderdag 31 juli op vrijdag 1 augustus een 30-jarige man zwaar mishandelde in de Smedestraat vanwege zijn geaardheid. Enkele uren na publicatie meldde de verdachte zich alsnog, waarna hij werd aangehouden. (bron: https://haarlem105.nl/politie-deelt-beelden-van-verdachte-zware-mishandeling-smedestraat/)
Zoek je contact met politie omdat je vanwege jouw queer identiteit in elkaar bent geslagen? Neem contact op met Roze In Blauw:
www.politie.nl/informatie/contact-met-roze-in-blauw.html