Tekst: redactie
Foto: Wired.it
Icons. Sommige namen overstijgen de geschiedenis en worden symbolen van verzet, zichtbaarheid en liefde. Marsha P. Johnson (1945–1992) is zo’n naam. Ze was een zwarte trans vrouw, dragqueen, activist en performer die uitgroeide tot een van de bekendste gezichten van de homorechtenbeweging in de Verenigde Staten. Voor velen in de regenbooggemeenschap geldt ze als een moederfiguur, een icoon dat tot op de dag van vandaag inspireert.
Van New Jersey naar Greenwich Village
Marsha werd geboren in Elizabeth, New Jersey, en verhuisde in haar tienerjaren naar New York. Daar vond ze in Greenwich Village de vrijheid en de gelijkgestemden die ze thuis had gemist. Haar flamboyante kleding, vaak versierd met bloemen in haar haar, maakte haar tot een opvallende verschijning in de queer scene van de jaren zestig.
Haar levensmotto werd een legendarische uitspraak:
“Pay it no mind.”
Met die woorden – vaak haar antwoord wanneer mensen vroegen naar de betekenis van de ‘P.’ in haar naam – sloeg ze vooroordelen en vijandigheid van zich af. (The Death and Life of Marsha P. Johnson, 2017).
De Stonewall-revolte
Marsha’s naam is onlosmakelijk verbonden met de Stonewall-rellen van juni 1969. Toen de politie opnieuw de Stonewall Inn binnenviel en de queer gemeenschap zich verzette, was Johnson in de frontlinie. Hoewel de precieze details verschillen, is Marsha’s rol in het collectieve geheugen helder: zij stond symbool voor de opstand.
“How many years does it take for people to see that we’re all brothers and sisters and human beings in the human race?” (interview, 1972, geciteerd in Village Voice).
Activisme en zorg
Samen met haar goede vriendin Sylvia Rivera richtte Johnson in 1970 STAR op: Street Transvestite Action Revolutionaries. Deze organisatie bood onderdak en steun aan dakloze queer en trans jongeren, die vaak nergens anders terecht konden.
Marsha leefde vaak in armoede en werd regelmatig slachtoffer van politiegeweld en discriminatie, maar bleef trouw aan haar missie om anderen te helpen.
“No pride for some of us without liberation for all of us.” (Marsha P. Johnson, aangehaald in Out of the Closets: Voices of Gay Liberation, 1972).
Een tragisch einde
In 1992 werd Marsha’s lichaam gevonden in de Hudson River. De politie bestempelde het als zelfdoding, maar vrienden en activisten bleven hameren op nader onderzoek. Tot op de dag van vandaag hangt er een waas van onrecht rondom haar dood waarbij er politieke en justitie verstek heeft laten gaan om de dader te vinden. Haar leven en werk zijn later alsnog breed erkend, onder andere in documentaires zoals The Death and Life of Marsha P. Johnson (2017).
Nalatenschap
Marsha P. Johnson blijft een icoon van radicale liefde, zichtbaarheid en strijd. Ze liet de wereld zien dat wie aan de rand van de samenleving staat, niet zwijgend hoeft te blijven.
“History isn’t something you look back at and say it was inevitable. It happens because people make decisions that are sometimes very impulsive and of the moment, but those moments are cumulative realities.” (geciteerd in The Stonewall Reader, New York Public Library, 2019).
Vandaag de dag dragen organisaties, kunstwerken en protesten haar naam. Ze is een symbool van veerkracht en solidariteit. En misschien het belangrijkste: ze herinnert ons eraan dat de regenbooggemeenschap niet alleen draait om feest en trots, maar ook om zorg, strijd en elkaar vasthouden in tijden van onderdrukking.
In Icons eren we Marsha P. Johnson als de moeder van een beweging die onze wereld blijvend heeft veranderd.
Kijk ook de documentaire: