Tekst en beeld: Redactie
Interview. Regenboogambassadeur. Henk Nijmeijer is iemand bij wie je meteen voelt: hier staat geen bestuurder met afstand, maar een mens met missie. Als Regenboogambassadeur van Drenthe is hij uitgegroeid tot een herkenbare en benaderbare stem op het gebied van sociale veiligheid, inclusie en diversiteit. Niet door harde taal of grote gebaren, maar door iets wat in het huidige vaak gepolariseerde debat bijna revolutionair is: luisteren, verbinden en dichtbij blijven.
Henk bouwde in Drenthe aan wat inmiddels nationaal én internationaal aandacht krijgt: het zogeheten Drents model, waarin provincies, gemeenten, sportverenigingen en onderwijsinstellingen samenwerken aan veiligheid als gedeelde verantwoordelijkheid. Hij weet deuren te openen die voor anderen gesloten blijven — simpelweg omdat hij met respect binnenkomt en met overtuiging blijft staan.
Diezelfde benaderbaarheid vind je terug in zijn net verschenen boek Kleuren van Gelijkheid, een toegankelijk en helder geschreven gids voor iedereen die wil begrijpen waarom inclusie geen politieke hobby is, maar een fundamentele voorwaarde voor een veilige samenleving. Henk schreef het niet voor de mensen die al overtuigd zijn, maar juist voor al die ouders, bestuurders, docenten en burgers die zoeken naar houvast, taal en inzichten. Het is een boek dat uitnodigt, waar geen belerend woord in staat, maar wel een enorme hoeveelheid wijsheid, ervaring en menselijkheid.
Gaykrant: Je bent Regenboogambassadeur voor Drenthe. Kun je jezelf kort introduceren? Wie is Henk Nijmeijer en waarom juist jij in deze rol?
Henk Nijmeijer: “Toen ik in 2017 Drenthe regenboogprovincie maakte als statenlid — Drenthe was de eerste regenboogprovincie — begon alles. Omdat veiligheid wél een kerntaak is van de provincie, heb ik inclusie via de invalshoek veiligheid op de agenda gezet. Daarna sloten alle Drentse gemeenten aan. Na mijn pensionering (ik was eerst actief binnen GroenLinks) heeft commissaris Jetta Klijnsma me gevraagd Regenboogambassadeur te worden. Dat was een verrassing, maar ook bijzonder eervol. En ja — als de regenboogambassadeur aanbelt, gaan deuren open.”
Gaykrant: Je boek lijkt niet in de eerste plaats voor LHBTI’ers geschreven, maar juist voor mensen búiten de regenbooggemeenschap. Klopt dat?
Henk: “Ja. Ik zag hoe politici vaak argumenten missen wanneer ze worden bevraagd over LHBTI-kwesties. En schoolleiders die oren laten hangen naar ouders die klagen over Paarse Vrijdag, omdat ze niet weten waarom die dag belangrijk is. Ik wilde een boek schrijven dat ouders, politici en twijfelaars helpt begrijpen waarom diversiteit en zichtbaarheid geen luxe zijn, maar noodzaak. En omdat wij voortdurend moeten ‘onderhandelen over ons bestaan’ — dat stuit me zó tegen de borst — vond ik dat er heldere uitleg moest komen.”
Gaykrant: Je legt veel nadruk op verbinding in je boek. Denk je dat de LHBTI-beweging in staat is om bruggen te bouwen?
Henk: “Ik denk dat het moet — en kan. Maar het vraagt geduld. Bij sportverenigingen hoor ik vaak eerst weerstand: ‘Moeten we het nu weer over die regenboog hebben?’ Dan vraag ik: Waarom raakt het je eigenlijk? Pas als je dat gesprek voert, ontstaat er opening. Maar ik vind ook dat onze beweging soms te veel naar binnen gericht is. ‘In-crowd’, zoals ik dat noem. Terwijl wij niet het probleem zijn. De heteronormatieve samenleving discrimineert — dáár moeten we onze energie op richten.”
Gaykrant: In Nederland is relationele en seksuele vorming verplicht op elke school. Is er dan nog extra pleidooi en uitleg nodig?
Henk: “Zeker. Wetgeving betekent nog niet dat het in de praktijk gebeurt. Scholen die Paarse Vrijdag afschaffen omdat een paar ouders klagen, zetten een héle groep leerlingen níét in de comfortstand. En dat zijn juist de leerlingen die de veiligheid nodig hebben. Voorlichting moet wórden geborgd — niet incidenteel ingevlogen.”
Gaykrant: Je zegt in je boek dat zichtbaarheid ook een vorm van verzet is. Waarom?
Henk: “Voor jongeren in streng religieuze gezinnen of mensen die uit landen komen waar zichtbaarheid strafbaar is, is zichtbaar zijn een enorm risico. Dan ís zichtbaarheid verzet.
En ook wij — jij en ik — hebben jarenlang gemanoeuvreerd: ‘Wanneer kan ik het wel zeggen en wanneer niet?’ Als je eindelijk volledig zichtbaar durft te zijn, dan is dat een daad van zelfbevestiging én verzet.”
Gaykrant: Maar zichtbaarheid kan ook leiden tot gevaar, repressie of geweld. Hoe gaan LHBTI’ers — jong én oud — daarmee om?
Henk: “Het raakt me nog steeds als mensen persoonlijk worden. Ik herinner me twee statushouders, moslimvrouwen, die tegen mij zeiden: ‘U bent ziek, u moet opgenomen worden.’ Het raakte me, omdat het uit bezorgdheid kwam én uit onwetendheid. We moeten zichtbaar zijn waar het veilig is, en bondgenoten zoeken waar dat niet zo is. Veiligheid is altijd de basis. En ja, je kunt worden uitgescholden en belaagd. Maar de andere kant om je te verbergen is te groot. Ik denk dat elke lhbti’er die prijs kent. Jezelf zijn is te waardevol, ondanks alle rottigheid.”
Gaykrant: Er is sprake van een toename van repressie, dit geef je ook aan in jouw boek. Sponsoren van lhtbi+ projecten trekken zich terug — denk aan Pride. Kunnen we als beweging financieel op eigen benen staan?
Henk: “Dat is een terechte zorg. Toen De Veilige Kleedkamer nog puur LHBTI geassocieerd was, was het moeilijk om geld te krijgen. Maar zodra we het verbreedden naar inclusie, kwam er wél geld. We moeten dus strategisch zijn: onze boodschap moet naar de héle samenleving, niet alleen naar onszelf. Is volledige financiële onafhankelijkheid realistisch? Niet altijd. Veel projecten zijn afhankelijk van subsidies, en daarmee kwetsbaar voor politieke veranderingen.”
Gaykrant: Kun je De Veilige Kleedkamer toelichten? Hoe werkt dat in de sport?
Henk: “Het begint simpel: een sportvereniging zegt dat iedereen veilig moet kunnen sporten. Dan vraag ik: Hoe ga je dat doen? Dan blijft het even stil. We werken aan cultuur: Voorbeeldgedrag, afspraken, protocollen, de-escalatie, vertrouwenspersonen. Sportclubs willen dit graag — ook FC Emmen doet mee. Het model krijgt internationale aandacht. Bij de Raad van Europa noemden ze het ‘het Drents model’. Het werkt.”
Gaykrant: Welke maatschappelijke ontwikkelingen zie jij als regenboog ambassadeur?
Henk: “Positief is dat er meer ‘allies’, bondgenoten, zijn dan ooit, vooral in het middenveld: beleidsambtenaren, besturen, mensen die niet tot de regenbooggemeenschap behoren maar die bondgenoten willen zijn. En ik zie veel bereidheid bij sport en onderwijs om mee te doen, mede door verontrustende cijfers over veiligheid. Zorgelijk is de koppeling die sommigen leggen tussen homohaat en vluchtelingen. Er is geen enkel bewijs, maar tóch slaat dat narratief aan. Polarisatie neemt toe. Ook binnen onze eigen gemeenschap, en dat vind ik opmerkelijk en zorgwekkend.”
Gaykrant: Tot slot, Henk: als je terugkijkt op alles wat je hebt opgebouwd — van het Drents model tot je boek Kleuren van Gelijkheid — wat is dan jouw persoonlijke missie? Wat drijft jou om dit werk dag na dag te blijven doen?
Henk: “Wat mij drijft is eigenlijk heel simpel: ieder mens moet zich veilig voelen. Punt. Dat is geen luxe, geen politiek project, maar een basisvoorwaarde om te kunnen leven, leren en jezelf te zijn. Ik ben opgegroeid in een omgeving waar veiligheid niet vanzelfsprekend was. Ik weet hoe het voelt als je identiteit ter discussie staat, of als je je moet verstoppen. Daarom vecht ik ervoor dat anderen dat níet hoeven. Mijn missie is om sociale omgevingen — sport, school, zorg, buurt — zo in te richten dat mensen niet hoeven te onderhandelen over hun bestaan. Dat ze niet hoeven te vragen of ze erbij mogen horen. En dat begint bij verbinding. Bij het echte gesprek. Bij mensen meenemen, niet wegzetten. Wat mij hoop geeft? Dat ik overal bondgenoten zie opstaan. Mensen die misschien niet tot de regenbooggemeenschap behoren, maar die zeggen: ik ben er voor jullie. Dat vind ik prachtig.”
- Kleuren van gelijkheid. Een pleidooi voor lhbti+ acceptatie, vrijheid en inclusie
- Prijs: € 20 ,99
- 978-94-652-8609-9
- Het boek is vanaf heden via elke (online) boekhandel te bestellen. Of via deze link: https://koopmijnboek.shop/9789465286099
Binnenkort zal Henk Nijmeijer regelmatig voor Gaykrant over zijn ervaringen als regenboog ambassadeur schrijven.