“Zijn we als community nog zelf draagkrachtig genoeg?”
Door Bamber Delver, voorzitter Stichting Gaykrant
Foto: Jerry Greenfield (l) and Ben Cohen (r), founders van Ben & Jerry's Ice Cream (Wikimedia)
Toen medeoprichter Jerry Greenfield op 17 september j.l. opstapte bij Ben & Jerry’s, liet hij zien hoe kwetsbaar idealen zijn zodra aandeelhouders de koers bepalen. Voor de regenbooggemeenschap is dit meer dan een bedrijfskwestie: het raakt direct aan de vraag wie écht naast ons blijft staan. Het is hetzelfde gevoel toen traditionele sponsoren Pride verlieten, vaak onder druk gezet door de zogeheten anti-woke koers vanuit Amerika.
Ooit ijs vanuit solidariteit
Toen ik hoorde dat Jerry Greenfield opstapte uit onvrede over de koers, voelde ik teleurstelling. Niet zozeer omdat ik zonder mijn favoriete ijs moet, maar omdat zijn vertrek laat zien hoe kwetsbaar idealen zijn in een commerciële wereld. Ben & Jerry’s was altijd meer dan een merk. Het stond symbool voor sociale rechtvaardigheid, voor klimaat, voor migranten, en zeker ook voor LGBTQ+-rechten. Een merk dat trots een regenboogvlag voerde en zich niet wegstopte achter neutrale campagnes. Voor veel mensen uit onze gemeenschap gaf dat het gevoel: wij doen ertoe. Greenfield zegt letterlijk in zijn verklaring: “"Met een gebroken hart heb ik besloten dat ik niet langer, met goed geweten, een werknemer van Ben & Jerry´s kan blijven. Dit is een van de moeilijkste en pijnlijkste beslissingen die ik ooit heb moeten maken"
Aandeelhouderslogica i.p.v. activisme
Greenfield verklaart dat de beloofde onafhankelijkheid sinds de overname door Unilever steeds verder is uitgehold. De vrijheid om zich uit te spreken is verdampt, het activisme ingeruild voor aandeelhouderslogica. En dat raakt ons allemaal. Want als zelfs dit iconische merk zijn ruggengraat verliest, hoe stevig staan dan al die andere bedrijven die zich in juni nog hullen in regenboogkleuren? Geld in plaats van solidariteit, en eigenlijk verbaast het me niet.
Vertrouw niet blind op sponsorende bedrijven
Het vertrek van Greenfield is een signaal. We moeten niet blind vertrouwen op commerciële bondgenoten. Hun steun kan waardevol zijn, maar is niet vanzelfsprekend. Het is aan ons om kritisch te blijven, en om te zien wie er naast ons blijft staan als de wind draait. Tegelijkertijd mogen we niet vergeten hoeveel Ben & Jerry’s wél betekend heeft. Hun uitgesproken campagnes hebben LGBTQ+-rechten zichtbaar gemaakt, genormaliseerd zelfs. Ze lieten zien dat commercie en idealen elkaar niet hoeven uit te sluiten. Dat verdient respect.
Zijn we zelf nog draagkrachtig genoeg?
Nu is het moment om verder te kijken. Wie bouwt met ons aan duurzame solidariteit, niet afhankelijk van aandeelhouders maar geworteld in echte overtuiging? Wat doen we als sponsoren wegvallen? Zijn we als community zelf draagkrachtig? Welke waarden en voorwaarden hebben we? De Utrechts Pride-manier om sponsoren aan zich te binden heeft wellicht de meeste overlevingskansen: Pride stelt voorwaarden, niet de sponsoren. Maar wat te doen als volgend jaar Canal Pride in Amsterdam niet langer financieel haalbaar is en net als 2025, techreuzen Amazon en Facebook de volgende zijn die opstappen?
Dan maar een ander ijsje
Greenfield kiest ervoor zijn eigen idealen trouw te blijven. Dat is moedig. De regenbooggemeenschap kan daar een les uit trekken: bondgenootschap is mooi, maar nooit vanzelfsprekend. Onze strijd blijft van onszelf. En juist daar zal de Gaykrant altijd voor staan. Ik kies in elk geval een ander ijsmerk.
Verder lezen over de geschiedenis van Ben & Jerrys: https://mtsprout.nl/groei/ben-en-jerrys-ijs-geschiedenis.