meta1

Bron: NOS. Foto: Kim Van Sparrentak, Europarlement

Social media. Het Amsterdamse stadsbestuur zegt binnenkort met het Amerikaanse techbedrijf Meta in gesprek te gaan over het blokkeren van The Queer Agenda op sociale media en de bredere zorgen in de queer gemeenschap over het offline halen van accounts.

Gisteren werd bekend dat het moederbedrijf van Facebook en Instagram de accounts van tientallen lhbti-, queer- en abortusorganisaties stilletjes offline had gehaald, omdat deze in strijd zouden zijn met de gebruikersvoorwaarden. Een daarvan was The Queer Agenda, een Amsterdams account dat nieuws over queer feestjes en foto-exposities brengt en Striptopia, met wie het samen feesten geeft.

Volgens de Amsterdamse wethouder Scholtes (D66, ICT) wekt het herhaaldelijk offline halen van lhbti-accounts de indruk dat deze groepen worden geshadowbanned (onzichtbaar gemaakt, red.), zonder dat duidelijk is waarom. Een maand geleden ging Scholtes al in gesprek met Meta toen het Instagram-account van de Amsterdamse club Church offline was gehaald.

De wethouder staat voor een sociale en inclusieve stad, online en offline, laat een woordvoerder weten. Daarom vindt hij het belangrijk dat de grote platformen voor iedereen in gelijke mate toegankelijk zijn. Dat zijn de grote platformen volgens recente Europese wetgeving ook verplicht. Ook wil hij dat de Europese Commissie, toezichthouder op de grote platforms, harder gaat optreden tegen schending van die regels.

Onvoldoende toezicht

Het zonder verdere waarschuwing blokkeren van accounts zou mogelijk in strijd zijn met de verplichtingen van Meta onder de Digital Services Act (DSA), een Europese wet die twee jaar geleden is ingevoerd om een transparante en gelijkwaardige toegang voor gebruikers van sociale media te garanderen. Zo moeten platformen een besluit tot het offline halen van een account motiveren en moeten gebruikers daartegen in beroep kunnen gaan.

Europarlementariƫr Van Sparrentak (Groen Links-PvdA) denkt dat er sprake is van schending van de DSA en wil dat de Europese Commissie dat bevestigt. Zij heeft de Commissie hier schriftelijke vragen over gestuurd. Volgens Van Sparrentak lopen er al diverse onderzoeken van de Commissie naar Meta vanwege vermeende schending van de DSA.

"Die gaan onder meer over het eerlijk toepassen van de gebruikersvoorwaarden, maar je merkt dat er veel terughoudendheid is om met die onderzoeken naar buiten te treden. Vorige week vrijdag is er pas voor het eerst een boete uitgedeeld aan X voor overtreding van de DSA, maar vooralsnog lijkt de Commissie toch bang om te handhaven." Volgens Van Sparrentak komt dat doordat de Commissie huiverig is voor sancties van Trump.

meta2

Inmenging Trump

Van Sparrentak (foto) zegt dat het meest recente voorbeeld past in een langlopend patroon van lhbti-shadowbanning, dat volgde op de aankondiging van Meta-baas Mark Zuckerberg begin dit jaar om niet meer in te grijpen bij online lhbti-discriminatie online.

Ook andere organisaties zoals Offlimits en Bits of Freedom wijzen op een structureel patroon en zeggen dat er mogelijk sprake is van politieke inmenging.

Lotje Beek van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom noemt het "schandalig" dat er de afgelopen tijd tientallen accounts zoals The Queer Agenda zijn geblokkeerd, maar zegt dat het "in lijn ligt met wat we vaker zien bij Meta". "Vlak na de verkiezing van Trump bleek al dat mensen niet meer konden zoeken op de term '#democrats', en bepaalde abortusaccounts werden eerder ook al verwijderd."

AI-vergissing of opzet

De organisaties die zijn geblokkeerd kregen enkel een bericht van een geautomatiseerd systeem van Meta dat hun account de regels overtrad, zoals het "promoten van mensenhandel voor seksuele doeleinden". Meta heeft aan The Guardian laten weten dat het blokkeren van het account van The Queer Agenda "een vergissing" zou zijn geweest.

Jackie van Gemert, oprichter van The Queer Agenda, van wie het persoonlijke account ook werd geblokkeerd, gelooft daar niet in. "Ik weet niet wat er anders is aan foto's van iemand in bikini op hakken die om een paal heen danst dan een foto van een influencer in bikini op het strand."

Volgens de Amsterdamse wethouder Scholtes schuilt er een groot risico in dat veel content op de platforms nu wordt weggefilterd door AI, zonder duidelijke uitleg en zonder dat voldoende duidelijk is voor gebruikers hoe ze bezwaar kunnen maken. Over die ontwikkeling maakt hij zich zorgen. "Je ziet dat als we dit soort fundamentele besluiten volledig overlaten aan de technologie, juist ook de kwetsbare groepen worden geraakt."

Bron: NOS, https://nos.nl/l/259432